HR solution nummer 1? Los HR op!

Snel ideale sollicitanten kunnen screenen? Verborgen talent zichtbaar maken? Mensen begeleiden van werk naar werk? No hassle. Start HR today!

‘HR solutions’ levert in Google 270.000.000 hits op. 270.000.000 oplossingen voor waarschijnlijk evenveel problemen. Als er fundamentele oplossingen verzonnen zouden zijn, zouden we waarschijnlijk niet zoveel ‘hits’ vinden. Complexe problemen kennen vaak simpele oplossingen, maar juist omdat we de complexheid als uitgangspunt nemen, gaan we moeilijk denken.

HR, menselijke productiemiddelen?

HR staat voor ‘Human Resources, vrij vertaald in ‘menselijke productiemiddelen’.  Naast onze ‘Machine Resources’ onderscheiden menselijke productiemiddelen zich doordat ze een eigen ziel en stem hebben en zelf nadenken. Als we die productiemiddelen maar voldoende systematiseren, werken ze bijna net zo goed als machines.

‘kun je mensen als productiemiddelen zien?'

Mogelijk is de term HR solution vanuit die insteek in het leven geroepen: al het menselijke (lees: error) waar de medewerker van vlees-en-bloed zich nog onderscheidt van de gerobotiseerde medewerker proberen ‘op te lossen’ totdat ze zich precies schikt zoals de robot zich naadloos schikt naar de algoritme-opdrachten van de werkgever.

Van zorg voor HR naar managen van HR

Vandaag de dag gebruiken we het woord HR om de afdeling te beschrijven die zich binnen de organisatie bezighoudt met personeelsbeleid. De term is de opvolger voor wat we in jaren ’50 van de vorige eeuw ‘Personeelszaken’ noemden. Personeelszaken (PZ) zorgden voor het personeel: salarisaangelegenheden, ziekteregelingen, ontslagvergoedingen. Allen voorwaardenscheppend, zodat er gewerkt kon worden. In de jaren ’90 kwamen organisaties steeds meer tot inzicht dat medewerkers het ‘belangrijkste kapitaal’ van de organisatie waren. De nadruk verschoof van zorg naar management van personeel. Als de mensen het belangrijkste kapitaal zijn, hoe kunnen we dan dit kapitaal optimaal ontwikkelen? Optimaal benutten? Het product van de evolutie was een feit: ‘HR als de superheld in elk bedrijf die met oplossingen komt die mensen gelukkiger en productiever maken’ .

Verre oom HR neemt de opvoedtaken over

En dan begint de schoen flink te wringen. Met de verrijking van het takenpakket van HR heeft er namelijk een verschuiving plaatsgevonden van waar deze taken oorspronkelijk lagen. Waar vindt immers het gedrag van mensen plaats? Precies, op de werkvloer, tussen collega’s, en onder begeleiding van een leidinggevende. In die context én met die aanwezige karakters op het toneel, kan ontwikkeling het beste vormgegeven worden.

‘gedragsontwikkeling moet daar plaatsvinden waar het plaatsvindt'

Leidinggevenden schuiven de ontwikkeltaken door naar HR, want ze zijn zelf te druk en vaak niet capabel medewerkers naar een hoger niveau te laten groeien. Alsof je de opvoeding aan een verre oom overlaat die af en toe afkomt om zich met de ontwikkeling van je kinderen bezig te houden.

Kun je het ontwikkelen van mensen overlaten aan het systeem?

HR heeft beperkt zicht op wat zich precies afspeelt op de werkvloer, dus koopt dure systemen in om de medewerker te monitoren. Prachtige HR solutions als recruitmentsoftware, feedbacksystemen, competentiebibliotheken, talentmanagement, beoordelingssystemen… etc. etc. Allemaal gebouwd om die ongrijpbare medewerker te vangen.

Maar wat HR zich niet realiseert is dat ‘systematiseren’ haaks staat op ‘ontwikkelen’. Persoonlijke ontwikkeling gaat namelijk in essentie over aandacht geven aan de mens, hem of haar ruimte bieden, stimuleren buiten logische grenzen te denken. Kenmerken waar systemen niet in uitblinken.

Evolutie in het denken, revolutie in het handelen

We moeten terug naar de basis. Een belangrijke evolutie in het denken in de jaren ’90 heeft opgeleverd dat we beter begrijpen dat medewerkers een centrale rol spelen in het succes van een organisatie. De ontwikkeling moeten we echter niet overlaten aan de verre oom HR met zijn opvoedingssystemen, maar aan degenen die het meeste bij het proces betrokken zijn: de medewerker zelf, zijn collega’s en de leidinggevende. Human Resource kan zich dan weer richten op haar natuurlijke taak: ondersteunen van leidinggevenden, zodat zij voldoende tijd overhouden om zich met de ontwikkeling met haar medewerkers bezig te houden. En fundamenteler: opleiden van leidinggevenden (en collega’s!) in hoe ze de potentie van medewerkers kunnen vormgeven.

‘laat HR oplossen op de plekken waar het plaatsvindt'

HR solutions. Misschien schuilt in de combinatie van die twee ‘woorden’ de fundamentele oplossing: HR ‘op te laten lossen’ op de plekken waar het thuishoort…