Dubbelloops communiceren

Leiderschap gaat platgeslagen over twee dingen: een doel hebben, en volgers krijgen. Met een gebrek van het een of het ander, resteert een mooie lege functietitel.

Het enige instrument dat je als leider nodig hebt om je doel over te dragen en volgers te kweken zijn je communicatieve vaardigheden. Laat dat nou precies de moeilijkste vaardigheid zijn die je kunt beheersen: communiceren.

Wolligheid, sociaal diplomatieke omwentelingen, te direct. Hoor een willekeurige leider praten en je verzandt al snel in niemandsland. Hoe komt dat? Waarom is het zo moeilijk om kort en krachtig zeggen: ‘we gaan deze kant op!’?

Omdat de woorden die we gebruiken in onze communicatie versmolten zijn met een afdronk. Een afdronk waar we ons vaak niet bewust van zijn. Het is de afdronk waarin we onze basisbehoeften proberen te vervullen.

Word ik geaccepteerd? Loop ik het risico afgewezen te worden? Word ik gewaardeerd? Voel ik me verbonden? Ben ik veilig? Je zou denken dat de meesten met een beetje goede jeugd deze vragen als kind wel beantwoord hebben. Niets is minder waar: we zijn de rest van ons leven als wandelende baby’s in big bodies op zoek naar waardering en erkenning. En zijn als de dood om afgewezen te worden. Echter, we zijn ons niet bewust van deze neiging en verstrooien daarmee de inhoudelijke doel die we willen delen als we communiceren.

En dus ga je vragen stellen op het moment dat je eigenlijk een nare boodschap wil brengen, omdat je bang bent om afgewezen te worden.

‘Wat denk jij dat de goede kant is?’

En dus gebruik je managementtaal waar je een wollen trui van zou kunnen breien, om je eigen onzekerheid te maskeren dat jij het eigenlijk ook niet weet.

‘We moeten ons focussen op de stip aan de horizon. Onze missie en visie statement moeten we allen ademen en voortleven. Pak je rol! (…)’

En dus hou je een ellenlange intro waarbij je alle antwoorden van de ander vast invult, bang dat de ander anders zomaar onvoorspelbaar zou kunnen reageren.

‘Ik snap dat het voor jou ook vervelend is om in deze situatie te belanden, maar ja, je moet het omdenken, (…)’

En zo moddert de baby met jouw leiderschapstenue aan zich verder het steeds dieper wordende moeras in.

We zijn allemaal mens, in welke rang en stand ook, dus basisbehoeften hebben we allemaal. Probeer ze niet te ontkennen. Als leider is het echter belangrijk dat je ruimte schept in gesprek met je medewerker om je eigen basisbehoeften te erkennen: spreek je uit, juist gespekt met je angsten en onzekerheden. Daarnaast is het belangrijk dat je je medewerker de ruimte geeft zich uit te spreken. Om als slotsom de basisbehoeften in te vullen: zie de mens die voor je zit.

De levensvragen kunnen daarmee direct de kast in, we kunnen over tot de orde van de dag: wat staat er op de planning vandaag?